Czym jest przyczepność powłoki ochronnej?
Przyczepność określa siłę wiązania powłoki ochronnej z podłożem. Im wyższa przyczepność powłoki, tym lepiej spełnia ona funkcję zabezpieczającą podłoże np. przed korozją czy ścieraniem.
Niska przyczepność grozi odspojeniem fragmentu lub całości powłoki, a w konsekwencji utratą właściwości ochronnych. Badanie przyczepności jest rutynowym testem kontrolnym wykonywanym w laboratoriach specjalizujących się w badaniach powłok np. lakierniczych, galwanicznych czy PVD.
Firma TENSLAB specjalizuje się w kompleksowym badaniu właściwości powłok ochronnych, w tym również pomiarach przyczepności metodą pull-off, siatki nacięć oraz nacięcia w kształcie “X”.
Metody badania przyczepności powłok ochronnych
Do najczęściej stosowanych metod badania przyczepności powłok należą:
Metoda badawcza | Opis |
Metoda pull-off | Na powierzchni panelu testowego (podłoże metaliczne z powłoką ochronną) naklejane są stemple pomiarowe. Po związaniu kleju, mierzona jest siła potrzebna do oderwania stempla od podłoża. Analizowany jest również typ oderwania – kohezyjny lub adhezyjny. |
Metoda siatki nacięć | Badanie polega na wykonaniu dwóch nacięć pod kątem prostym, tworzących kształt tzw. siatki nacięć. W zależności od grubości badanej powłoki ochronnej, stosuje się noże o rozstawie ostrzy 1, 2 lub 3 mm. Ocena ma charakter porównawczy (wynik pomiaru odnosi się do 5-stopniowej skali). |
Metoda zarysowania | Powłokę rysuje się ostrym narzędziem, a następnie obserwuje pod mikroskopem, czy rysa przechodzi do podłoża, czy w głąb powłoki. |
Badania elektrochemiczne | Metody impedancyjne i polaryzacyjne służą do oceny procesów adhezji na granicy powłoka-podłoże. |
Jak interpretować wyniki badania przyczepności?
Wynik badania przyczepności powłoki ochronnej podawany jest jako:
- Wartość siły odrywu (w przypadku metody pull-off) w MPa lub kN/m2.
- Stopień uszkodzenia powłoki w skali 0-5 (w metodzie siatki nacięć).
- Opis charakteru zniszczenia powłoki (np. kohezyjny, adhezyjny).
Im wyższa liczbowo wartość przyczepności, tym lepsza adhezja powłoki do podłoża. Wartości minimalne dla poszczególnych powłok ochronnych są określone normami, np. ISO 2409 czy ASTM D4541.
O jakości powłoki świadczy również rodzaj zniszczenia – pożądane jest zniszczenie kohezyjne w obrębie samej powłoki, co oznacza bardzo dobre połączenie z podłożem.
Jak często kontrolować przyczepność powłok?
Badanie przyczepności powłok ochronnych zaleca się:
- Bezpośrednio po nałożeniu powłoki – kontrola poprawności procesu nanoszenia.
- W trakcie eksploatacji wyrobu – monitoring jakości i trwałości powłoki.
- Przed kolejnym cyklem produkcji – walidacja powtarzalności procesu powlekania.
Regularna kontrola przyczepności pozwala zapobiegać wadom powłok już na etapie ich nanoszenia oraz reagować na pierwsze symptomy pogarszania się ich właściwości ochronnych.
Mamy nadzieję, że informacje zawarte w artykule będą pomocne w praktycznej ocenie przyczepności stosowanych przez Państwa powłok ochronnych.