Badania penetracyjne spoin – wykrywanie niezgodności

Badania penetracyjne spoin stanowią fundamentalną metodę wykrywania niezgodności powierzchniowych w połączeniach spawanych. Badania nieniszczące z wykorzystaniem penetrantów pozwalają na precyzyjną identyfikację wad bez ingerencji w strukturę materiału. Dzięki badaniu penetracyjnemu możliwe jest wykrycie  m.in. pęknięć, porów, przyklejeń czy zakuć. 

Przebieg badania

Badanie penetracyjne można podzielić na następujące etapy:

1. Przygotowanie powierzchni – oczyszczenie badanego elementu z rdzy, oleju, smaru, zgorzeliny, wody – wada powinna otwarta ku powierzchni.
2. Aplikacja i wnikanie penetrantu – nanoszenie penetrantu można przeprowadzić za pomocą natrysku, pędzlem, polewanie lub przez zanurzenie. Czas wnikania różni się w zależności od temperatury oraz materiału, z którego wykonany jest obiekt badawczy. Zwyczajowo trwa od kilku do kilkudziesięciu minut.
3. Czyszczenie pośrednie – polega na usunięciu nadmiaru penetrantu  z powierzchni.
4. Aplikacja wywoływacza – ma na celu “wyciągnięcie” pozostałości penetrantu z nieciągłości na powierzchnię. Czas wywoływania powinien być co najmniej równy czasowi wnikania penetracji.
5. Obserwacja i klasyfikacja wskazań – wskazania ze względu na kształt możemy podzielić na liniowe i nieliniowe, dodatkowo klasyfikujemy je na podstawie wielkości. 
6. Czyszczenie końcowe – po skończonym badaniu powierzchnię należy oczyścić do stanu początkowego.

System badania penetracyjnego. Rodzaje penetrantów i wywoływaczy

System badania penetracyjnego w oparciu o normę PN-EN ISO 3452-1 składa się z kombinacji penetranta, zmywacza oraz wywoływacza. W oparciu o powyższą normę wyróżniamy trzy rodzaje penetrantów:

• Penetranty fluorescencyjne
• Penetranty barwne
• Penetranty o podwójnym zastosowaniu (fluorescencyjno-barwne)

W przypadku wywoływaczy możemy wyróżnić siedem typów:

• Suchy
• Wodny rozpuszczalny
• Wodny zawiesinowy
• Rozpuszczalnikowy (dla penetrantów typu fluorescencyjnego)
• Rozpuszczalnikowy (dla penetrantów typy barwnego i o podwójnym zastosowaniu)
• zastosowania specjalne
• brak wywoływacza (wyłącznie dla penetrantów typu fluorescencyjnego)

Często zadawane pytania

Jaka jest minimalna wielkość wykrywanych wskazań?

W optymalnych warunkach badania tj. jakości powierzchni, temperatury badania, rodzaju materiału, czasu penetracji i wywoływania metoda pozwala wykryć nieciągłości o szerokości od 1 um i głębokości do 10 um.

Czy można badać spoiny ze stali nierdzewnej?

Tak, metoda jest szczególnie zalecana do badania spoin w stalach austenitycznych (ograniczenie stanowi zawartość chlorków w stosowanych środkach).

Jak długo trwa standardowe badanie?

Kompletne badanie materiałów stalowych, aluminiowych czy stopów tytanu wraz z przygotowaniem powierzchni zajmuje około 1-2 godzin.

Laboratorium TENSLAB oferuje kompleksowe badania penetracyjne spoin wraz z pełną dokumentacją techniczną. Zapraszamy do kontaktu w celu ustalenia szczegółowego zakresu badań dla Państwa konstrukcji spawanych.