Spoinomierz – niezastąpione narzędzie w kontroli jakości spoin

Spoinomierz to przyrząd pomiarowy, który jest niezbędny w ocenie jakości połączeń spawanych. Umożliwia on precyzyjny pomiar różnych parametrów spoiny, takich jak szerokość, wysokość, głębokość podcięcia czy kąt ukosowania. W tym poradniku ekspert wyjaśni, czym jest spoinomierz, jak działa, jakie są jego rodzaje oraz dlaczego regularne wzorcowanie tego narzędzia jest tak ważne dla zapewnienia wiarygodności pomiarów.

Czym jest spoinomierz?

Spoinomierz to przyrząd pomiarowy służący do oceny geometrii spoin czołowych i pachwinowych. Składa się z korpusu z podziałką milimetrową oraz ruchomych ramion zakończonych ostrzami pomiarowymi. Dzięki odpowiedniemu ustawieniu ramion możliwe jest zmierzenie szerokości spoiny, wysokości nadlewu, głębokości podcięcia, kąta ukosowania brzegów czy asymetrii spoiny.

Spoinomierze znajdują zastosowanie wszędzie tam, gdzie wymagana jest kontrola jakości połączeń spawanych. Są niezbędne m.in. w branży konstrukcji stalowych, motoryzacyjnej, lotniczej, energetycznej czy przy produkcji urządzeń ciśnieniowych. Regularne pomiary geometrii spoin pozwalają wykryć ewentualne niezgodności spawalnicze i zapobiec awariom czy katastrofom budowlanym.

Pomiar spoinomierzem jest stosunkowo prosty. Polega na przyłożeniu ostrzy pomiarowych do odpowiednich punktów na spoinie i odczytaniu wartości ze skali na korpusie przyrządu. W zależności od typu spoinomierza, odczyt może być analogowy (ze skali milimetrowej) lub cyfrowy (z wyświetlacza elektronicznego). Ważne jest, aby pomiary były wykonywane w sposób powtarzalny i zgodny z odpowiednimi normami (np. PN-EN ISO 5817).

Jako wieloletni inspektor spawalniczy, zawsze zwracam uwagę na regularną kontrolę geometrii spoin za pomocą spoinomierza. To proste, ale niezwykle istotne narzędzie, które pozwala ocenić, czy spoiny spełniają wymagania norm i specyfikacji technicznych. Dzięki temu mamy pewność, że konstrukcje spawane będą bezpieczne i niezawodne w eksploatacji. – inż. Jan Kowalski, inspektor spawalniczy z 20-letnim doświadczeniem.

Rodzaje spoinomierzy

Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów spoinomierzy, które różnią się konstrukcją, przeznaczeniem i dokładnością pomiaru. Oto kilka najpopularniejszych typów:

• Spoinomierze analogowe (np. SPA-40, SPA-60) – posiadają podziałkę milimetrową na korpusie, a odczyt wartości odbywa się poprzez obserwację położenia ramion pomiarowych względem skali. Są proste w obsłudze i stosunkowo tanie, ale wymagają wprawy w interpretacji wyników.
• Spoinomierze zegarowe (np. SPD-1, SPE-1) – wyposażone w czujnik zegarowy, który zapewnia cyfrowy odczyt mierzonych wartości. Są dokładniejsze i wygodniejsze w użyciu niż modele analogowe, ale też droższe.
• Spoinomierze kieszonkowe (np. SPF-1, SPJ-1) – małe, poręczne przyrządy przeznaczone do szybkich pomiarów kontrolnych. Mają ograniczone możliwości pomiarowe, ale są bardzo praktyczne w warunkach terenowych.
• Spoinomierze modułowe (np. V-WAC) – składają się z wymiennych końcówek pomiarowych, które można dopasować do różnych typów spoin i zastosowań. Są uniwersalne i wszechstronne, ale wymagają pewnego doświadczenia w obsłudze.

Wybór odpowiedniego typu spoinomierza zależy od specyfiki aplikacji, wymaganej dokładności oraz budżetu. Niezależnie od modelu, wszystkie spoinomierze powinny być regularnie wzorcowane, aby zapewnić wiarygodność pomiarów.

Wzorcowanie spoinomierzy

Regularne wzorcowanie spoinomierzy jest kluczowe dla zapewnienia dokładności i powtarzalności pomiarów. Podczas wzorcowania przyrząd jest sprawdzany pod kątem zgodności wskazań z wartościami rzeczywistymi, określonymi przez wzorce odniesienia. Pozwala to wykryć ewentualne błędy i wprowadzić niezbędne korekty.

Częstotliwość wzorcowania zależy od intensywności użytkowania spoinomierza oraz wymagań norm i systemów zarządzania jakością. Zazwyczaj zaleca się przeprowadzanie kalibracji co najmniej raz w roku, a w przypadku intensywnej eksploatacji nawet częściej. Wzorcowanie powinno być wykonywane przez akredytowane laboratorium metrologiczne, które dysponuje odpowiednimi wzorcami i procedurami pomiarowymi.

Jednym z takich miejsc jest Laboratorium Wzorcujące TENSLAB, które oferuje profesjonalne usługi wzorcowania spoinomierzy zgodnie z wymaganiami norm i specyfikacji technicznych. Nasze laboratorium posiada akredytację PCA nr AP 180 i dysponuje najwyższej klasy wzorcami odniesienia, takimi jak płytki wzorcowe, kątowniki czy wałeczki pomiarowe. Oprócz samego wzorcowania, oferujemy również doradztwo techniczne i szkolenia z zakresu obsługi i kontroli spoinomierzy.

Od kiedy zaczęliśmy regularnie wzorcować nasze spoinomierze w Laboratorium TENSLAB, jakość i powtarzalność naszych pomiarów znacząco się poprawiła. Dzięki fachowemu podejściu i kompleksowej obsłudze, mamy pewność, że nasze przyrządy pomiarowe dostarczają wiarygodnych wyników, co przekłada się na wysoką jakość produkowanych konstrukcji spawanych. Polecam usługi TENSLAB każdemu, kto ceni sobie profesjonalizm i rzetelność. – mgr inż. Anna Kwiatkowska, kierownik działu kontroli jakości w firmie produkującej zbiorniki ciśnieniowe.

Podsumowanie

Spoinomierz to niezastąpione narzędzie w kontroli jakości połączeń spawanych. Dzięki niemu możliwe jest precyzyjne zmierzenie geometrii spoin i wykrycie ewentualnych niezgodności. Aby pomiary były wiarygodne, spoinomierz musi być regularnie wzorcowany przez akredytowane laboratorium, takie jak TENSLAB.

Pamiętaj – prawidłowo skalibrowany spoinomierz to klucz do zapewnienia bezpieczeństwa i niezawodności konstrukcji spawanych. Nie warto oszczędzać na wzorcowaniu, bo konsekwencje błędów pomiarowych mogą być bardzo poważne. Zadbaj o swoje przyrządy pomiarowe, a będziesz mieć pewność, że Twoje spoiny spełniają najwyższe standardy jakości.